Cornelis Brouwer

Naam: Cornelis Brouwer

Gedoopt: (nog) onbekend

Gage: fl 30,00

Schip heenreis: Beverwaart

Kamer: Amsterdam

Vertrokken: 16-11-1705

Schip retour: Neptunus

Kamer: Rotterdam

Aankomst: 18-8-1712

Cornelis Brouwer verlaat het land op 16 november 1705 als ziekentrooster aan boord van de Beverwaard voor de kamer Amsterdam. Hij maakt geen testament en maandbrief ten gunste van een achterblijver op. Het doet vermoeden dat hij niet getrouwd was en op avontuur ging. Met een salaris van fl 30,00 per maand behoort hij tot de beter betaalde mannen aan boord en deelt hij de tafel met schipper Claas de Vries en onderkoopman IJsbrand Six. Een eerste stop moet het schip al snel maken, genoodzaakt door slecht weer. Het schuilt van 19 november tot 2 januari op de rede van Duins vlak bij Ramsgate. Tijdens een weervenster ziet het schip kans om naar Portsmouth te zeilen maar ook daar moet het een stop maken tot 18 januari 1706. Na een stop-over op Kaap de Goede Hoop in mei, arriveerde het schip op 16 augustus 1706 in Batavia.

De tocht was ondanks de snelle overtocht niet vlekkeloos verlopen. Vijftien zeevarenden en 10 soldaten overleefden de overtocht niet. Cornelis zal flink te werken hebben gehad. Samen met die andere Gorcummer aan boord, Willem de Swart, verlaat hij dit schip. Het verlaten van het schip kan hij doen zonder verder nog een schuld te hebben via de VOC. Naast de 2 maanden handgeld, die iedereen kreeg, had hij nergens geld geleend.

Cornelis Brouwer blijft aanvankelijk verbonden aan schepen maar na 15 maanden stapt hij in Bengalen van boord van de Eijkelenburgh voor een post aan de wal. Ruim drie jaar blijft hij daar in dienst maar in september 1710 gaat hij weer aan boord van de Bijweg en stapt na 10 maanden over op de Neptunes van de kamer Rotterdam om mee naar huis te komen. Op 18 augustus 1712 gaat hij aan wal met de prettige zekerheid dat hij weer thuis is. Na uitgebreide controle van de kisten van de bemanning op smokkelwaar en het sluiten van de boeken kreeg hij op 15 september 1712 fl 2.435,00 uitbetaald.

Al eerder had een man met de naam Cornelis Brouwer van uit Gorcum het land verlaten voor een reis met de VOC. Deze Cornelis vertrok 22-1-1703 met de Overes voor de kamer Amsterdam en arriveerde op 9 augustus 1704 met de Flora weer in Amsterdam. Ondanks dat de Cornelis van deze tocht vertrok als lanspassaat (onderkorporaal) is de kans niet ondenkbaar dat het hier om één en de zelfde Cornelis Brouwer gaat. Ze vertrokken beiden zonder schuldbrief en maandbrief, ze konden beiden goed schrijven. Jammer genoeg wijken de handtekeningen qua schrift iets van elkaar af zodat op basis hiervan niets met zekerheid is te zeggen.

In het zeventiende eeuwse Gorinchem werden binnen de familie Brouwer zes jongens tussen 1652 en 1676 geboren die de naam Cornelis kregen en die in 1705 variëren van leeftijd tussen de 29 en de 53. Maar één van hen stichtte een gezin in Gorinchem. De andere vijf laten zich voorlopig niet terug vinden. Deze Cornelis werd gedoopt op 20-3-1654 als zoon van Arien Corneliszn Brouwer en Hendrika Meertens Pompe. Het is een vaststaand feit dat zijn broer Pieter in 1685 als adelborst met de VOC vertrok en dat zijn zoon Matthijs zowel in 1710 (als soldaat) als in 1721 ( als onderkoopman) vertrok en zijn kleinzoon Leonardus in 1731 als hooploper in dienst trad bij de VOC. Hij zou dus een goede kandidaat zijn maar zolang daar geen bewijs voor is gevonden is het geen vaststaand feit.

· Bronnen:

Regionaal Archief Gorinchem index DTB

· NA 1.04.02.5552

· http://resources.huygens.knaw.nl/das